راهنمای دکوراسیون ،رنگ و مبلمان مناسب برای اتاق کودک

فضاهای مرتبط با فعالیت کودکان بایستی دارای شرایط مناسب و مطلوب برای رشد فیزیکی، ذهنی ،عاطفی و اجتماعی آنان باشد. اتاق کودکان بر خلاف اتاق پدر و مادر ،فقط اتاق خواب و استراحت نیست، بلکه محل بازی،انجام تکالیف درسی و به طور خلاصه اتاق زندگی است. این اتاق معمولا بر اساس استاندارد مساحت کمتری نسبت به اتاق پدرو مادر دارد. کوچک بودن اتاق همراه با خرده ریزهای  فراوان کودکان و نیز تمایل فطری بچه ها به شادی، تمهیدات ویژه ای را برای ساماندهی فضای اتاق آنها می طلبد. اتاق کودک باید با روحیه کودک مطابقت داشته باشد و طوری طراحی شود که تا موقع مدرسه رفتن او مورد استفاده قرار گیرد. از این رو  در طراحی فضاهای کودک شناخت روحیات او بسیار مهم است. کودکان دنیای تخیلی خویش را دارند. محیط اطراف کودک باید مطابق با فعل و انفعال درون کودک باشد و حس کنجکاوی او را بر انگیزد.از ویژگی های فضایی برای کودکان می توان به موارد زیر اشاره کرد در ادامه با دکوبوم همراه باشید……

۱.وجود تنوع در عین سادگی

۲.وجود نشانه ها برای درک موقعیت در فضا

۳.جلوگیری از سر در گمی و گیجی

۴.جلوگیری از یکنواختی

۵.بر انگیختن حس کنجکاوی و ماجراجویی

۶.شفافیت و خوانایی و ادراک پذیری فضاها

۷.امکان ارتباط مداوم داخل و خارج(بصری و فیزیکی)

۸.استفاده از اشکال و فرمهای تازه و منطبق بر حس نوگرایی

۹.شکل گیری فضا برای کشف دوگانگی های متعدد چون بالا و پایین ,حرکت و سکون, درون و بیرون, شفاف و کدر

۱۰.مقیاس

رشد کودک در سالهای ابتدایی زندگی از عوامل بسیاری تاثیر می پذیرد فعالیت و بازی یکی از ارکان اصلی  رشد و یادگیری هر کودک است  که در ارتباط با فضا و محیط  رشد شخصیتی و اجتماعی او را شکل می دهد از این رو در طراحی فضاهای مناسب برای کودکان از جمله اتاق آنان شناخت روحیات و علاقه مندیهای نونهالان اهمیتی خاص پیدا میکند طراحی فضای منطبق با شرایط کودکان به طور قطع بستکی به شناخت کافی از ویژگی های رشد آنان دارد. خصوصیات جسمی و روانی کودکان در مراحل مختلف رشد اساس برنامه ریزی فضا و طراحی برای آنان است. شکل کلی فضای معماری کودکان از عناصری منحصر به فرد برجسته و آنچه بر انگیزنده احساساتشان است سرچشمه می گیرد. 

مبلمان اتاق کودک

نوزادان برای اسایش و زندگی راحت به وسایل و ابزار متعدد و بیشماری نیاز  ندارند و اغلب نیازهای واقعی انها به چند وسیله ابتدایی محدود میشوند . در  تهیه و تدارک اتاق نوزاد یکی از مهمترین نکاتی راکه باید همواره به خاطر داشته باشیم رشد سریع نوزادان و تغییر نیازهایشان است. هنگام برنامه ریزی برای اتاق نوزاد به سیستم گرمایی و نور پردازی اتاق نیز باید توجه کرد. دمای اتاق نوزاد باید همواره بین ۱۹ تا ۲۲ درجه سانتی گراد باشد . اگرچه اولین انتخابی که برای پوشش کف اتاق نوزاد به نظر میرسد یک پوشش نرم و راحت است اما باید این امر را نیز در نظر داشته باشیم که ظرف چند ماه نوزاد ما تبدیل به یک کودک نوپایی می شود که توان جابجایی انواع مایعات و نوشیدنی ها و مواد غذایی گوناگون و ریخت و پاش انها  در اتاق را خواهد داشت.ضمن طراحی و برنامه ریزی برای تزیین و چیدمان اتاق کودکان  توجه به ایمنی نیز نباید فراموش شود .همواره باید به وسایلی که در دسترس نوزاد یا کودک نوپا قرار دارند از قبیل انچه از درون تخت برای کودک قابل دسترسی است دقت و توجه داشت.همچنین پوشش سطح کف اتاق نباید از جنس مواد لیز و لغزنده باشد.پریزهای برق که در ارتفاع کم نصب شده اند باید با استفاده از وسایل مخصوص موقتا مسدود شوند.

در طول سال اول زندگی رنگهای ملایم برای اتاق کودک بهترین انتخاب است اتاق کودک همراه با او رشد می کند فضای بازی کودک مطالعه و انجام تکالیف و قرار دادان میز هر کدام باید از شرایط مناسب برای استفاده از موقعیت و نور برخوردار باشند .رنگ و چیدمان اتاق باید با مقطع سنی  که کودک در ان قرار دارد متناسب باشد.نکته مهم دیگر انعطاف پذیر بودن ارایه ها و چیدمان اتاق کودک است .یکی از بهترین روشها برای رسیدن به چنین چیدمانی استفاده از وسایل و لوازم دوکاره است مثلا میز تحریرهایی  که قفسه نگه داری اسباب بازی نیز هستند .چیدمان و دکور اتاق کودکان تجربه لطیفی است.میتوانیم اشکال با مزه ای روی دیوار و دور تا دور  اتاق بکشیم این کار باعث کشش کودک و حرکت او به سمت نقاشی ها می شود .صرف نظر از سلیقه های شخصی برخی از ویژگی ها میان کودکان مشترک است که از انها نیز میتوان بهره برد :از میان شکل جنس و رنگ اشیا کودکان بیش از همه به رنگ توجه دارند و فضاهای رنگی برای انها جذاب است اگر  هر یک از دیوارهای اتاق به یک رنگ دراید فضایی شاد و جذاب بدون نیاز به تزیینات بسیار فراهم می اید.

استفاده از کاغذ دیواری به دلیل تنوع طرح و رنگ فضا  و ارایه های بسیار متنوعی به وجود می اورد رنگهای زرد و سبز در کنار رنگ سفید دیوارها علاوه بر انکه باعث جلوه هر چه بیشتر وسایل اتاق می شود با روحیه بالندگی و سرزندگی کودکان نیز متناسب است .از یک نوع پارچه طرحدار برای  پرده و روتختی و … می توان استفاده کرد .همان طرح پارچه برای اباژور اتاق  کودکان و قاب عکس هم میتواند استفاده شود.

رنگهای شاد مشتمل بر سه رنگ اصلی (زرد قرمز ابی) و رنگهای مکمل انها (سبز نارنجی بنفش ) بیش از رنگهای ترکیبی مورد توجه کودکان است.پس از رنگ  اشکالی که از ترکیب سه شکل خالص هندسی(مربع مثلث دایره) ایجاد شده باشند بیش از شکل واقعی اشیا جذابیت دارند.

 طراحی دکوراسیون اتاق کودک باید به طریقی چند منظوره طراحی شود و از انجایی که کودکان از اتاقشان برای بسیاری از فعالیتها در کنار استراحت و خواب استفاده میکنند تقسیمات و قلمروهای خاص و مشخص خود را طلب می کنند از قبیل فضایی برای مطالعه و بازی های مهیج و همچنین فضایی برای سرگرمی و  فضای بازی باید در کنار فضای خواب و استراحت کودک و در ارتباط مناسب با ان طراحی شود . 

از آن جا که کودکان امروز آینده سازان فردا هستند و با توجه به نیاز آن ها به مراقبت و توجه که در سنین کم آن را از طریق خانه و خانواده درک می کنند توجه به این موارد در رشد شخصیتی و برداشت آنها از محیط تاثیر بسزایی نه تنها در سلامت خانواده بلکه در  سلامت جامعه دارد  و با در نظر گرفتن و طراحی صحیح فضا می تون تاثیرات مثبتی در پرورش و رشد کودک به وضوح مشاهده کرد.

تحریریه دکوبوم

منبع: کتاب های تاملی بر الفبای طراحی در فضاهای آموزشی – معماری و طراحی برای کودکان