کلمه “نما” به بیرون یا تمام وجوه خارجی ساختمان اشاره دارد. به‌طور معمول، نمای جلو یا اصلی یک ساختمان به همراه سقف، یکی از مهم‌ترین بخش‌های ساختمان است. این دو مورد، اولین خط دفاعی را در برابر عوامل محیطی مانند باران، برف، باد، یخبندان، خورشید و … فراهم می‌کنند. نکته مهم در طراحی نمای ساختمان اداری توجه به مواردی مانند کاهش مصرف انرژی، کاهش هزینه‌های نگهداری و زیبایی‌شناسی است.
دسترسی سریع
سیر تکاملی طراحی نمای ساختمان
نما ساختمان‌ها در طول زمان تغییرات زیادی را تجربه کرده‌اند. به لطف فناوری رو به رشد، انسان‌ها می‌توانند از فناوری و مهندسی به روش‌های خلاقانه‌تری استفاده کنند. در ژاپن از سال ۸۰۷ قبل از میلاد نمای ساختمان‌ها با مصالح محلی مانند کاه و گل، خشت، آهک، چوب و غیره ساخته می‌شد.
با گذشت زمان، محل ساخت و ساز طاق‌ها پیچیده‌تر شد و سازه‌ها را قادر ساخت دو وزن را تحمل کنند. این امر منجر به کشف برخی از مصنوعات دوران رنسانس و سقف‌های طاقدار شد. شیشه در اواخر دهه ۱۸۰۰ در ساختمان‌های اروپا مورد استفاده قرار گرفت. امروزه نیز استفاده گسترده از شیشه را در نما ساختمان‌های اداری مشاهده می‌کنیم. سنگ طبیعی، شیشه و ACP (پنل‌های کامپوزیت آلومینیومی) مواد انتخابی برای ساخت و ساز در دهه ۱۹۰۰ بودند. اکثر مهندسان و معماران به دلیل عمر محدود ACP همچنان در جستجوی جایگزینی برای آن بودند. آنها توانستند قطعات سرامیکی ضد آب و انعطاف‌پذیر در رنگ‌های مختلف تولید کنند.
از نماها و سازه‌ها برای نشان دادن ثروت و قدرت استفاده می‌شد. اندازه ساختمان در دوران مدرن قابل‌توجه بود. بعدها در قرن بیستم، زمانی که کامپیوترها توسعه یافتند، طراحانی مانند فرانک گری مرزهای خلاقیت را تغییر دادند.
وضعیت فعلی تکنولوژی به معماران اجازه می‌دهد امکانات مصالح و ساخت را ارتقا دهند. فناوری همچنین تحقیق و استفاده از مواد را به روش‌های مشابه برای طراحان آسان‌تر کرده است. مدیریت ساخت و ساز و BIM هر دو در سال‌های اخیر پیشرفت چشمگیری داشته‌اند.
چه چیزی طراحی نما را در حال حاضر ضروری می‌کند؟
در ساختمان‌های اداری، نما معرف تجارت و کسب و کار آنها است. طراحی نمای ساختمان باید عملکرد ساختمان را به‌طور دقیق توصیف کند. از نقطه نظر مهندسی، اهمیت نما در عناصری مانند محافظت از سازه در برابر آب‌وهوای نامناسب، آلودگی، باران اسیدی و صرفه‌جویی در انرژی است. ساختمان‌های امروزی بیش از هر زمان دیگری نیاز به گنجاندن نماهای متمایز دارند.
ملاحظات مهمی در طراحی نما ساختمان اداری وجود دارند. برخی از آنها شامل فشار باد در ساختمان‌های بلند، جلوگیری از نفوذ آب، مقاومت لرزه‌ای، سرمایش و گرمایش دمای داخلی، عایق صوتی و دید داخل هستند. با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط آب‌وهوایی متفاوت، مکان‌های مختلف در سراسر جهان تغییرات زیادی را در طراحی نماهای خود تجربه می‌کنند. در نظر گرفتن همه این عوامل در هنگام طراحی ضروری است.
ایجاد شکلی نمادین برای ساختمان
نما اول از همه این فرصت را به معمار می‌دهد که طرحی منحصربه‌فرد و باسلیقه ارائه دهد. اگر نمی‌خواهید ساختمان شما خیلی معمولی به نظر برسد، بهتر است چیزی منحصربه‌فرد طراحی کنید که تحسین همه را به خود جلب کند. نما با این که تنها یک وجه از ساختمان است، اما شخصیت کاربران و طراحی سازه را نیز بیان می‌کند. یک نمای بیرونی جذاب و هوشمند، ممکن است آن را از سازه‌های نامطلوب همسایه متمایز کند.
به‌عنوان یک عایق برای ساختمان
هنگام طراحی نما ساختمان اداری باید به نقش آن به عنوان عایق نیز توجه داشت. نمای ساختمان بر میزان هوای تازه و نور وارد شده در سازه تاثیر می‌گذارد. در صورتی که ساختمان در مکانی با آب‌وهوای شدید و طوفانی ساخته شود، باید تمهیداتی را در نما آن در نظر گرفت. اگر یک نمای بیرونی پیچیده و بادوام برای آن ساخته شود، سازه دست‌نخورده و بدون تغییر باقی خواهد ماند.
سهم قابل‌توجهی در بهره‌وری انرژی
ما باید در مصرف انرژی صرفه‌جویی و هوشمندانه‌تر از آن استفاده کنیم. در قرن بیست و یکم، منابع انسان با سرعت بیشتری در حال مصرف شدن هستند. نمای بیرونی سازه علاوه بر جذابیت بصری، نقش مهمی در بهره‌وری انرژی ایفا می‌کند. نماها می‌توانند با به حداقل رساندن نور خورشید و کاهش نیازهای سرمایشی ساختمان، مصرف انرژی را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهند. علاوه بر راحتی و زیبایی، در طراحی نما ساختمان اداری باید محیط اطراف نیز در نظر گرفته شود.
جلوه‌ای منحصربه‌فرد در محیط‌های شهری
نماهای امروزی مرزها را جابه‌جا می‌کنند، تصویر برند را انتقال می‌دهند و از مواد جذاب برای تولید راه‌حل‌های کاربردی و پیشرفته استفاده می‌کنند. روزبه‌روز در سراسر جهان، انواع طراحی‌های مختلف و جدید را برای نما ساختمان‌ها مشاهده می‌کنیم. تصاویر خلق شده توسط نماهای ساختمان‌های اداری، تجاری و مسکونی جلوه‌ای خاص به فضاهای شهری می‌بخشند.
تهویه طبیعی و عایق صوتی
نمای بیرونی ساختمان، هم به‌عنوان مانعی در برابر دنیای بیرون و هم راهی برای تعامل با آن محسوب می‌شود. با رعایت تهویه مناسب و استفاده موثر از مصالح می‌توان به یک طرح خوب دست پیدا کرد. هنگام طراحی نما ساختمان توجه به نقش آن به‌عنوان عایق صوتی و حرارتی، ضروری است.
یک لایه محافظ برای ساختمان
با طراحی و ایجاد یک نمای قدرتمند، امنیت ساختمان نیز تامین می‌شود. خوشبختانه در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که به طیف گسترده‌ای از مصالح ساختمانی، مفاهیم طراحی و دانش معماری برای ساختن نماهایی موثر دسترسی داریم. نمای ساختمان‌های اداری و مسکونی هر دو شخصیت سازه را معرفی می‌کنند. علاوه بر این، آنها شما را از آب‌وهوای بد، سر و صدا و نور محافظت می‌کنند.
انواع نما در ساختمان‌های اداری
نماها انواع مختلفی دارند. به همین دلیل طراحان می‌توانند در پروسه طراحی از سبک‌های مختلف الهام بگیرند.
طراحی نمای سنتی با نگاه معاصر
به‌طور سنتی، اهمیت نما بیرونی ساختمان زیبایی و کارکرد آن بود. این نماها عموما از آجر یا سنگ ساخته می‌شدند. امروزه نیز برای ساخت این نماها از آجرهای اکسترود شده استفاده می‌شود. این آجرها می‌توانند به نما ساختمان عمق و بافت مناسب بدهند. اهمیت دیگر آجر در عایق بودن آن است.
طراحی نما دیوار شیشه‌ای دوجداره
یک نوع نمای متداول که معماری را در سرتاسر دنیا تحت تاثیر قرار داده، طراحی نمای دیوار شیشه‌ای است. این نماها که از مواد صنعتی تولید شده‌اند، یک اسکلت فلزی دارند که صفحات شیشه‌ای روی آن تعبیه شده‌اند. در طراحی نما ساختمان اداری، از این نوع بسیار استفاده می‌شود. دلیل این امر، امکان استفاده از نور طبیعی در فضای کار است.
به‌کارگیری شیشه باعث می‌شود فضای داخل ساختمان پرنور و دلپذیر باشد. استفاده از شیشه‌های دوجداره به‌عنوان عایق حرارتی نیز عمل می‌کند. از دیگر مزایای آن نیز می‌توان به آکوستیک بهتر اشاره کرد.
طراحی نمای سفالی و سرامیکی معاصر
امروزه در طراحی نما ساختمان اداری از سرامیک و سفال نیز استفاده می‌شود. با استفاده از این مواد می‌توان طرح‌های انتزاعی زیبایی را خلق کرد. خاک رس به‌عنوان ماده اصلی در ساخت نما، هم‌تراز با محیط طبیعی اطراف به نظر می‌رسد. به علاوه، این خاک یک عایق حرارتی عالی است که دمای داخل را تنظیم می‌کند.
سرامیک‌ها گزینه‌ای همه‌کاره برای روکش نما هستند که می‌توانند جلوه‌ای زیبا به ظاهر سازه بدهند. بازی خطوط در این نما باعث ایجاد طرح‌های زیبایی از نور و سایه در داخل سازه می‌شود. مانند نماهای سفالی، نماهای سرامیکی نیز به‌عنوان مواد روکش برای ایجاد طرح‌های مختلف نما استفاده می‌شوند. این ماده پایدار، همه‌کاره است و اغلب به صورت برجسته در طراحی‌های نما استفاده می‌شود.
نمای پرده فلزی مشبک
صفحات فلزی مشبک راه‌های موثری برای ایجاد طرح‌های منحصربه‌فرد در نما ساختمان‌های اداری و تجاری هستند. این صفحات را می‌توان برای به دست آوردن شکل دلخواه به صورت سفارشی ساخت. استفاده از این پرده‌های فلزی دارای چندین مزیت است. بازی نور و سایه باعث می‌شود فضای داخل ساختمان گیرا و دلنشین شود. برای ساخت این پرده‌ها از فلزاتی مانند فولاد و آلومینیوم استفاده می‌شود.
نمای پنل‌های بتنی پیش‌ساخته
روکش‌های بتنی پیش‌ساخته یکی از اجزای اصلی بسیاری از ساختمان‌های اداری مدرن امروزی هستند. وجود انواع متنوعی از اشکال، اندازه‌ها و رنگ‌های پنل‌های بتنی آنها را به یکی از همه‌کاره‌ترین مواد برای نما ساختمان‌ها تبدیل می‌کند. این پنل‌ها به راحتی قابل سفارشی‌سازی هستند و طرح‌های پیچیده‌ای را می‌توان از طریق آنها ایجاد کرد. این ماده مزایای بی‌شماری دارد. دوام بالای آن باعث می‌شود در برابر عوامل آب‌وهوایی شدید مانند باران، خورشید و باد مقاوم باشد. آنها ظاهر نما را تقویت و آن را از نظر بصری نیز جذاب می‌کنند.
طراحی نمای پنل مدرن سنگ طبیعی
سنگ یک مصالح ساختمانی باستانی است که در زمان‌های قدیم به‌طور گسترده برای ساخت و ساز استفاده می‌شد. اگرچه پس از انقلاب صنعتی به‌عنوان مصالح ساختمانی به کار گرفته نمی‌شود، اما همچنان به‌طور گسترده به‌عنوان مصالح نما مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از این ماده در طراحی نما ساختمان اداری نیز استفاده می شود. روکش‌های سنگ طبیعی، زیبایی طبیعی جذابی به ساختمان می‌بخشند. نصب آنها نیز آسان و ارزان است. مزایای مشابه با سنگ مانند مقاومت در برابر آتش و دوام نیز دارند و درعین‌حال راحت‌تر از سنگ سنتی هستند. روکش‌های سنگ طبیعی، در عین مقاوم بودن، طرح‌های خیره‌کننده‌ای را برای نمای ساختمان‌ها ایجاد می‌کنند.
طراحی نما پارامتریک پویا
نماهای پارامتریک ظاهری پویا دارند. این نماها از قطعات کوچک متعددی ساخته شده‌اند که سطحی موج‌دار ایجاد می‌کنند. الگوهای پیچیده در این نوع نما، جذابیت مجللی را به ساختمان می‌بخشند. نماهای پارامتریک یک گزینه عالی برای طراحی نما به شکل متمایز هستند. مجموعه‌ای از پارامترها در ساخت این نما دخیل هستند که توسط مجموعه‌ای از الگوریتم‌ها تعیین می‌شوند. نماهای پارامتریک به‌طور هوشمند روی نور داخلی نیز تاثیر می‌گذارند. برخی از آنها نیز به کنترل دمای داخل ساختمان کمک می‌کنند.
طراحی نمای پنل کامپوزیت آلومینیومی
پنل‌های کامپوزیت آلومینیومی موادی سبک‌وزن و انعطاف‌پذیر هستند که طرح‌های جذابی را برای نماهای ساختمان‌های اداری ایجاد می‌کنند. این پنل‌های روکش‌دار در طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها و الگوها تولید می‌شوند. پنل‌های ACP به‌طور گسترده در ساختمان‌های صنعتی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنها بادوام و مقرون‌به‌صرفه هستند و می‌توانند به صورت ترکیبی طرح‌های متنوعی را شکل دهند.
طراحی نمای سبز زنده
نماهای سبز، امروزه یکی از گزینه‌های پرکاربرد در طراحی نما ساختمان‌ها به شمار می‌آیند. از این نماها بیشتر در ساختمان‌های مرتفع استفاده می‌شود. در این نماها، تعداد بی‌شماری از گیاهان مختلف روی قاب‌های نگهدارنده فلزی رشد می‌کنند. در حالی که گیاهان خزنده و درختچه‌ها روی پرده‌ها و سیستم‌های کابلی به رشد خود ادامه می‌دهند، تخت‌های کاشت در طبقات تعبیه می‌شوند.
در نماهای سبز می‌توان از گونه‌های گیاهی بومی بهره گرفت. مزیت قابل‌توجه نماهای سبز این است که دمای داخل ساختمان را تنظیم می‌کنند. نکته دیگر، تغییر ظاهر ساختمان در اثر تغییر فصل‌ها است. نکته مهمی که در این نوع نما نیاز به مدیریت دارد، آبیاری و زهکشی است. حفظ این نماها با هرس منظم و تهیه غذای مناسب برای گیاهان، ضروری است.
طراحی نما جنبشی الکتریکی
نماهای جنبشی پویا هستند و با گذشت زمان ظاهر، احساس و عملکرد ساختمان را تغییر می‌دهند. این نماهای برنامه‌ریزی شده از قطعات کوچکی تشکیل شده‌اند که حرکت می‌کنند و ظاهر ساختمان را مدام تغییر می‌دهند. یک نمونه فوق‌العاده از نماهای پویا، مرکز فرهنگی مرکز مالی جدید Bund است که توسط استودیو Heatherwick و Foster + Partners در شانگهای ساخته شد. این طراحی نما با سیستم‌های تکنولوژیکی، فرم و متریال چشمگیر خود انقلابی را در طراحی نمای ساختمان تجاری و اداری به راه انداخته است.
نمونه‌های طراحی نمای ساختمان اداری
در این بخش، به ۱۵ طرح خلاقانه برای نما ساختمان‌های اداری تجاری در سراسر جهان نگاهی می‌اندازیم.
مکعب نارنجی
- مکان: لیون، فرانسه
- سال پروژه: ۲۰۱۱
- معمار: Jakob + Macfarlane
سوراخ‌های نامنظم در این نما دارای یک الگوی پیکسلی هستند که شبیه قطرات آب به تصویر کشیده شده‌اند. نما، نور طبیعی خورشید را به داخل ساختمان هدایت و تعامل بین فضای داخلی و بیرونی را حفظ می‌کند و زیبایی خاصی به آن می‌بخشد.
OCT East Headquarters
- مکان: شنژن، چین
- سال پروژه: ۲۰۱۳
- معمار: LMK Architects
کل ساختمان با یک پوشش صاف و صیقلی از شیشه و پنل‌های آلومینیومی مشبک پوشیده شده است. شیشه یک خط تقسیم بین داخل و خارج سازه ایجاد می‌کند. پنل‌های آلومینیومی مشبک، نور خورشید را به درون ساختمان هدایت می‌کنند و جلوه‌ای منحصربه‌فرد به آن می‌بخشند.
Frog Queen
- مکان: گراتس، اتریش
- سال پروژه: ۲۰۰۹
- معمار: Splitterwerk
با به‌کارگیری پنل‌های آلومینیومی رنگی، طرحی انتزاعی در نمای این ساختمان مکعبی ایجاد شده است. این طرح پیکسلی، حجم و بافت‌های متفاوتی را به تصویر می‌کشد. با نزدیک شدن به ساختمان، دانه‌های ظریف‌تری از مفصل‌بندی سطح آشکار می‌شوند. هر پنل نه از یک رنگ خاکستری، بلکه از شبکه‌ای از فرم‌های تصویری انتزاعی تشکیل شده است.
خانه نور Lumenart
- مکان: پولا، کرواسی
- سال پروژه: ۲۰۰۶
- معمار: Rusan Arhitektura
این پروژه با هندسه‌ای منحصربه‌فرد، فضای خارجی و داخلی ساختمان را به هم پیوند می‌زند. نما دارای پنجره‌های استریو با لامپ‌های ظریف است که کل دفتر را روشن می‌کنند. در طراحی نما ساختمان اداری انتقال نور طبیعی به فضای داخلی بسیار اهمیت دارد. برش‌های عمیق پنجره روی نما، بر انعطاف‌پذیری حجم ساختمان تاکید می‌کنند. در طول شب، نورپردازی‌های مختلف باعث می‌شوند حجم ساختمان برجسته شود و بزرگ‌تر به نظر برسد.
ساختمانYardmaster
- مکان: ملبورن، استرالیا
- سال پروژه: ۲۰۰۹
- معمار: مک براید چارلز رایان
این سازه به شکل یک “جعبه جواهر” با نمای بتنی ساخته شده است. ساختمان مستحکم Yardmaster یک الگوی کاشی‌کاری صیقلی ساده دارد و در نمای آن، از سیستم پنجره ثابت استفاده شده است.
آکاساکا فینیکس
- مکان: توکیو، ژاپن
- سال پروژه: ۲۰۰۸
- معمار: معماران آتسوشی کیتاگاوارا
در نمای این سازه از هشت الگو که در زوایای مختلف تنظیم می‌شوند، استفاده شده است تا بتوان نور خورشید را در داخل ساختمان کنترل کرد. تغییر الگوها باعث می‌شود سایه‌هایی تیره روی نما پدید آیند. این سایه‌ها زیبایی بنا را دوچندان می‌کنند. رنگ آبی سلطنتی و سفید، حسی باشکوه به ساختار ساختمان می‌بخشند.
ساکسو بانک
- مکان: کپنهاگ، دانمارک
- سال پروژه: ۲۰۰۸
- معمار: XN3
نما این ساختمان مدرن ساحلی، ترکیبی از منحنی‌ها و زوایای مخروطی است. در ساکسو بانک، نمای سبز شیشه‌ای و آلومینیومی تلاقی دریا و آسمان آبی را منعکس می‌کند. نما این ساختمان، الگویی “X” شکل دارد. به دلیل پوسته شفاف نما، فضای داخلی پرنور و دل‌باز است.
Synergasias CO-OP Bank
- مکان: لارناکا، قبرس
- سال پروژه: ۲۰۰۹
- معمار: Amsa
این طرح، یک ایده فوق‌العاده در طراحی نما ساختمان اداری محسوب می‌شود. در سطح طبقه همکف، دهانه‌های شیشه‌ای بزرگ با حجم‌های بتنی و چوبی پوشانده شده‌اند تا به نور طبیعی اجازه ورود به فضاهای داخلی را بدهند. نماها از سطوح بتنی، دیوارهای پرده‌ای و شیشه‌های U شکل دو جداره ساخته شده‌اند.
ساختمان اداری هیبریدی Zhixin
- مکان: چندو
- سال پروژه: ۲۰۱۰
- معمار: P-A-T-T-E-R-N-S
این ساختمان به‌عنوان یک فرم بتنی یکپارچه در نظر گرفته شده است که با مقیاس‌های مختلف مفصل‌بندی شده است. صفحات شیشه‌ای بزرگ در تضاد کامل با وزن توده بتن قرار دارند. استفاده از شیشه در نما باعث شده است نور کافی به داخل ساختمان راه پیدا کند.
Nestle Application Group
- مکان: کوئرتارو، مکزیک
- سال پروژه: ۲۰۰۷
- معمار: Rojkind Arquitectos
در این ساختمان، نمای مربعی به‌عنوان یک تصویر محافظه‌کارانه از بافت ساده و مات با روکش فلزی در نظر گرفته شده است. تضاد بین خطوط مورب دایره‌ای شکل و لبه‌های تیز نما، تصویری انتزاعی و زیبا را به این ساختمان بخشیده است.
ساختمان اداری Blagnac
- مکان: تولوز، فرانسه
- سال پروژه: ۲۰۱۰
- معمار: استودیو Bellecour
این پروژه یکی از نمونه های جذاب برای طراحی نما ساختمان اداری است. دو ساختمان اداری با نمای منحصربه‌فرد و زیبا به هم متصل شده‌اند. استفاده از شبکه فلزی باعث می‌شود نور مناسب به فضای اداری داخل راه پیدا کند.
ایلوما (Iluma)
- مکان: سنگاپور
- سال پروژه: ۲۰۰۹
- معمار: WOHA
این پروژه دارای یک نمای مش کریستالی جذاب است که در روز می‌درخشد و در طول شب، از داخل روشن می‌شود. نما که ترکیبی از لامپ‌های کم‌مصرف و آینه است، به صورت مرکزی از طریق یک نرم‌افزار کنترل می‌شود. استفاده از رنگ‌های گرم پر جنب‌وجوش و سایه‌های تک رنگ خاکستری و سفید، جلوه‌ای زیبا به نما این ساختمان می‌بخشد.
فروشگاه Ann Demeulemeester
- مکان: سئول، کره جنوبی
- سال پروژه: ۲۰۰۷
- معمار: مطالعات انبوه
هدف این ساختمان، تلفیق فضای داخلی و خارجی با استفاده از مصالح طبیعی است. سه ضلع بنا پوشیده از پوشش گیاهی مختلف هستند. مواد خام مانند سنگ‌آهک پوشیده از گیاهان همیشه سبز برای نما ساختمان انتخاب شده‌اند. دیوارهای دیگر از فولاد و پنل‌های شیشه‌ای نیمه شفاف ساخته شده‌اند.
برج مقرنس
- مکان: ریاض، عربستان سعودی
- سال پروژه: ۲۰۱۳
- معمار: Skidmore Owings & Merrill
این برج بر اساس ایده به حداکثر رساندن عملکرد انرژی خورشیدی طراحی شده است. جهت‌گیری پلان خطی ساختمان در محور شرقی-غربی بوده است تا مشکلات نور خورشید با زاویه کم به حداقل برسد. ترکیب پنل فلزی، یک موزاییک درخشان ایجاد می‌کند که با حرکت خورشید در آسمان تغییر ظاهر می‌دهد. باله‌های افقی با عمق‌های مختلف در نمای شمالی بر اساس شدت نور خورشید که بر سطح آنها می‌تابد، کالیبره می‌شوند.
بلک۸
- مکان: روتردام، هلند
- سال پروژه: ۲۰۱۱
- معمار: گروه A
این ساختار مستحکم با الهام از منطق ساختار طبیعی یک درخت، طراحی شده است. نمای باربر در قسمت پایینی، عریض و مستحکم است و هرچه به سمت بالا می‌رویم، درست مانند درخت، عرض ساختمان باریک می‌شود. این نمای غیرمتعارف باعث می‌شود تصویر ساختمان از زوایای مختلف، انتزاعی به نظر برسد.
جمع‌بندی
در طراحی نمای ساختمان اداری باید جوانب مختلفی مانند انتقال نور طبیعی به داخل، سیستم تهویه هوا، زیبایی، استحکام و … را در نظر گرفت. نما یک ساختمان اداری باید معرف کسب و کار درون آن باشد و تا حد توان در عملکرد کارکنان تاثیر مثبت بگذارد.
منابع:
هیچ نظرات