به استثنای یک اتاق کار خانگی، عملکرد روزانه آشپزخانه نشان دهنده این است که سخت ترین روش های طراحی نورپردازی را نسبت به سایر اتاق ها و فضاهای مسکونی داراست. آشپزخانه ها محل های کاری هستند که ماهیت حساس کارهای بصری که در آنجا انجام می شود ترکیباتی از کارهای همراه با خطر هستند که شامل ابزارآلات تیز و برنده، مایعات داغ و سوزان و دیگ های داغ روی آتش و ظروف آشپزخانه می باشند. نمونه آشپزخانه کوچکی که در ذیل آورده شده است، بیشترین مباحث عملکردی در همه آشپزخانه های مسکونی را بدون پیچیدگی اتاق های غذاخوری رسمی و فعل و انفعالات اجتماعی موجود در آشپزخانه های بسیار بزرگتر نشان می دهد.
تمام کارهای بصری اولیه در آشپزخانه ها شامل سینک ظرفشویی و سطح اجاق گاز در تراز پیشخوان انجام می گیرد. عملکرد دیگری که اهمیت بصری دارد، ارتباط با کابینت ها و قفسه های بالای سطح پیشخوان است در حالی که تامین ارتباط بصری با کابینت های زیر سطح پیشخوان نیز مهم است.
آشپزخانه به یک میزان متوسط نور محیطی برای استفاده کلی نیاز دارد. به دلیل این که یخچال ها و اجاق گازها معمولا خود یک منبع نور داخلی دارند، کارهای مرتبط با این وسایل آشپزخانه معمولاً جای نگرانی ندارد. حتی المقدور نباید روی سطح کار سایه بیفتد، بدون این که نورپردازی شدید و جهت دار روی سطح اعمال شود. معمولا منبع نورپردازی کلی در جایی از آشپزخانه واقع می شود که استفاده کنندگان در هر موقعیتی که باشند سایه خودشان روی سطح کار را خواهند دید و کارکردن مشکل خواهد شد.
روش نور پردازی نشان داده شده در بالا، کارهای بصری را به شیوه ذیل نشان می دهد:
- نورپردازی کار، به استثنای سطح آشپزی، با استفاده از چراغ های فلورسنت زیر کابینت انجام شده است که تمام طح پیشخوان و سینک را روشن می کنند. بیشتر و نه اغلب کابینت های دیواری با یک لبه جلویی یا نواری ساخته می شوند تا از لحاظ بصری چراغ های روشنایی را پنهان کنند، مشروط بر این که این لبه به شکل یک خط صاف و پیوسته در زیر کابینت ها باشد. هودهای خروجی واقع در بالای اجاق های گاز معمولا خودشان یک منبع نور دارند، این امر خود به خود نیاز به نور پردازی کار روی سطح آشپزی را رفع می کند.
- نور محیطی و نور لازم برای کابینت های دیواری به راحتی با یک چراغ فلورسنت ۱*۴ که روی سقف نصب شده انجام پذیر است که ظاهر آن با یک پوشش پلاستیکی و لنز نمایان شده است. معمولاً چراغ هایی از این نوع برای دربرگرفتن دو لامپ با طول ۴ طراحی شده اند، این لامپ ها بیشتر از میزان مورد نیاز نور محیطی تولید می کنند، اما نه بیشتر از سایه ای که آن ها در هنگام روشن بودن چراغ های زیر کابینت ها روی سطح کار می اندازد. یک حالت تزیینی برای تجهیزات فلورسنت نصب شده بر روی سقف ممکن است جالب باشد؛ بسیاری از چراغ ها با طراحی خوب ( فلورسنت، هالوژن و التهابی) برای حل این مشکل نورپردازی در دسترس هستند در حالی که عرضه کننده یک وجه کارکردی هستند.
کلید های قطع و وصل استاندارد( به جز دایمرها) که در کنار ورودی اتاق واقع شده اند در مناسب ترین موقعیت ممکن قرار دارند. نور واقع شده در سطح زیرین هود، دارای سوییچ کنترل بر روی خودش است.
انتخاب چراغ ها و لامپ ها باید بر اساس بررسی های ذیل صورت گیرد:
مهتابی های زیر کابینت : نور مستقیم متمرکز شده روی سطح، منبع نور مخفی شده برای پیشگیری از ایجاد درخشندگی زننده، لنزهای پوششی برای پیشگیری از کثیف شدن و انباشته شدن چربی.
مهتابی های نصب شده بر روی سقف: مکان نصب در مرکز سقف برای انتشار یکسان در فضا، لنزهای دورپیچ برای پیشگیری از نور مستقیم و داشتن نور جانبی روی کابینت های دیواری.
در انتخاب لامپ ها، به پردازش رنگ توجه داشته باشید؛ بسیاری از لامپ های فلورسنت استاندارد، غذا را بدمنظر و بدمزه نشان می دهند. لامپ های k3000، CRI+80 شدیدا توصیه می شوند.
کیفیت طراحی یا سبک چراغ های انتخابی باید اصولا براساس کیفیت یا سبک جزییات یا متریال های طراحی معماری و طراحی داخلی باشند. آشپزخانه ها معمولا شامل اثاثیه صنعتی هستند( یخچال ها، مدارها، ماشین های ظرفشویی، مخلوط کن ها)؛ ظاهر اصلی امروزی آن ها به میزان زیبایی شناسی چراغ های انتخاب شده محدود می گردد. حتی آشپزخانه یا یک کیفیت طراحی سنتی نمی توانند به راحتی یک چراغ مناسب را برای یک اتاق که در مقاطع زمانی خاص مورد استفاده قرار می گیرد، در خود جای دهند، علی رغم این مساله، یک گستره وسیع از چراغ های روشنایی برای تمامی اندازه ها و سبک های طراحی آشپزخانه ها، در دسترس می باشد.
نورپردازی حمام
محیط و زیبایی شناسی یک مبحث در نورپردازی فضا است، در اغلب حمام ها به عنوان یک موضوع ثانویه مورد بررسی قرار می گیرند. حمام های بزرگ و سفارشی، می توانند به روش های غیراستاندارد نورپردازی شوند، در غیر این صورت نور کار برای آرایش کردن و اصلاح صورت روی یک آینه و نور محیطی برای دوش گرفتن، استحمام و مطالعه کوتاه مدت، تنها نیازهای نورپردازی هستند.
نورپردازی کار روی یک آینه باید نشانه های مشخصی داشته باشد. ابتدا باید نورکافی برای دیدن جزییات پوست و صورت و ریش را تامین نماید. با یک محاسبه سرانگشتی، از فلورسنت ۵۰-۶۰ وات یا هالوژن یا لامپ التهابی ۱۵۰-۲۰۰ وات برای دستشویی استفاده می شود. دوم، تاثیر نورپردازی باید کاملا بدون سایه باشد تا شرایط دشواری برای دیدن به وجود نیاید و یک دید بسیار خوب از صورت به وجود آورد. سوم این که لامپ انتخاب شده باید کیفیت رنگی به وجود آورد که درجه رنگ پوست صورت را بسیار خوب جلوه دهد که لامپ های ۳۰۰۰kو ۸۰+CRI توصیه می گردند.
نیازهای نورپردازی محیطی بیشتر در دسترس می باشد. نور ساطع شده از چراغ (های) آینه برای تامین نور محیطی کفایت می کند، به ویژه اگر پرده یا درب اتاق دوش،شفاف یا تقریبا نیمه شفاف باشد و یا توالت در مجاورت آینه باشد. با وجود این شکل های حمام، آرایش فضایی. آن ها و موقعیت تجهیزات آن ها، می تواند گاهی اوقات شدیداً توانایی چراغ های روشنایی آینه ای را برای تامین نور محیطی کافی محدود نماید. صرف نظر از آرایش فضایی و اگر بودجه اجازه دهد، استفاده از یک چراغ توکار در سقف برای دوش، وان یا حمام در محدوده دوش/ وان، مجاز می باشد و نیاز به یک چراغ روشنایی بالا و نزدیک توالت همیشه احساس می شود.
حمام اولیه که در ذیل نشان داده شده کارهای بصری که در پاراگراف های پیشین شرح داده شد را نشان می دهد. روش نورپردازی این کارهای بصری به شرح زیر است:
- کارهای اصلاح صورت/ آرایش در بالای روشویی ها انجام میگیرد، قرارگیری یک لامپ فلورسنت یا هالوژن در مجاورت طرفین دو آینه آرایشی، یک روش نورپردازی معمول و بسیار جا افتاده برای حمام های مسکونی می باشد، روش های خوب نورپردازی متعددی برای کار آرایش موجود هستند، یک راه حل انتخابی را در فصل ۱۲( مطالعه موردی ۱۴) ببینید.
- نورپردازی محیطی برای محدوده وان و توالت، به وسیله نورپردازی بالای روشویی ها، به طور معقولانه ای نشان داده شده است. با وجود این، یک چراغ دیوارکوب در محدوده توالت آن را روشن تر می کند و اگر چنانچه قصد مطالعه وجود داشته باشد، برای این امر نیز، نور کافی به نظر می رسد با وجود این که نشان داده نشده است، یک چراغ رو به پایین لنز دار و توکار در محدوده وان معمولا مفید و اگر پرده دوش مات یا نزدیک به مات بوده و یا برای وان نصب شده باشد ضروریست. در محل های مسکونی، برای نوعی از دوش های دارای محفظه که مورد استفاده قرار میگیرند، اگر چنانچه بودجه اجازه دهد، نورپردازی ویژه برای محدوده دوش معمولاً خوشایند است.
سوییچ های استاندارد( نه دایمر ها) در حمام ها بسیار مناسب هستند. میزان مطلوب نورپردازی بر اساس انتخاب لامپ ها، به بهترین وجه قابل تنظیم است.
انتخاب چراغ ها و لامپ ها باید بر اساس شرایط زیر صورت گیرند:
چراغ های دیوارکوب: اصولا نور مستقیم متمرکز شده روی محدوده توالت؛ اجتناب از تابش در تراز چشم و درخشندگی
چراغ های رو به پایین: برای محدوده دوش، توکار با لنز، مجاز برای استفاده دوش/وان.
کیفیت طراحی یا سبک آن، نسبتاً در اغلب حمام ها محدود است. وجود رطوبت در فضا، محدودیت های بلافصل در انتخاب چراغ ها ایجاد می نماید. زمانی که متریال های اتاق و جزییات آن بر چراغ های انتخابی تاثیر بگذارند، وسعت متریال ها، نازک کاری ها، جزییات، کابینت ها. و رنگ های تجهیزات لوله کشی محدودیت های بعدی را اعمال خواهند کرد. انتخاب از این محصولات چراغ های در دسترس همچنان نیاز به همان نوع زیبایی شناسی هوشمند و قضاوت طراحی دارد که باید در همه پروژه های طراحی نورپردازی اعمال شود.
تحریریه دکوبوم
منبع: اصول و مبانی نور پردازی ( مارک کارلن)
هیچ نظرات